Słownik polsko-jidysz (reprint)

Jest to reprint wydanego w 1929 roku słownika Arona Marka (1904-1938). Opracowany przez niego słownik nosi budzący respekt tytuł Pełny słownik polsko-żydowski, zaopatrzony w równie zachęcający podtytuł – Zestawiony według najnowszych źródeł. Jak pisze wydawca, słownik ukazał się, aby zaspokoić „silną potrzebę dobrego słownika polsko-jidyszowego dla szerokich mas”, które zmuszone są do coraz intensywniejszego obcowania z językiem polskim na codzień. Już na pierwszy rzut oka czytelnik szybko zorientuje się, że istotnie ma do czynienia z dziełem innego kalibru niż wszystkie dotychczasowe słowniki (13 x 18 cm, 1902 szpalty). Z pobieżnych szacunków wynika, że autor zebrał w nim conajmniej 35 000 haseł. Dzisiejszego odbiorcę zadziwić może miejscami niezwykle archaiczny czy wręcz dziwaczny język polski tego słownika. Można się nawet zastanawiać, czy autor nie wymyślił wielu słów sam. Tymczasem, jak informuje nas we wstępie, leksykon został sporządzony w oparciu o Ilustrowany Słownik Języka Polskiego Michała Arcta, a także uzupełniony nowoczesnymi słowami czy frazami, których Arct nie rejestruje. Tym sposobem – jak chce Mark – słownik „oddaje obraz całego języka polskiego” wraz z idiomami, słowami gwarowymi, przysłowiami, itp. Łatwo się przekonać, że tak nie jest – wystarczy w tym celu porównać ciąg przypadkowo wybranych haseł ze słownika Marka z odpowiednimi hasłami ze słownika Arcta. Porównanie takie jest niezwykle pouczające, a analiza elementów nieuwzględnionych przez Marka pozwala „zrekonstruować” horyzont intelektualny owych tzw. „szerokich mas”, dla których ten słownik powstał.